Cập nhật 16/8/16: https://blog.wavesplatform.com/waves-platform-vision-development-business-marketing-sasha-ivanov-q-a-transcript-dc56628c9467#.xsyyyyg4uWaves Platform — Tầm nh́n, Sự phát triển, Kinh doanh, Marketing —Bản tường thuật Sasha Ivanov Q&A (Hỏi và Đáp)Lời mở đầuChúng tôi đang hoàn thiện thuật toán thống nhất, thuật toán POS mà sẽ cho phép chúng tôi cho ra mắt full nodes. Việc này lấy đi của chúng tôi nhiều hơn một chút thời gian chúng tôi tưởng, vài vấn đề với các tầng network và Scala, vài nan đề kỹ thuật mà chúng tôi thực ra c̣n không hề biết đến nhưng hiện tại tất cả chúng đều đă được giải quyết và chúng tôi đang tiến bước. Cùng với đó chúng tôi đang làm việc với custom tokens. Bản chất của Waves platform là năng lực kiến tạo, giao dịch, chuyển khoản, phát hành custom tokens. Ban đầu tôi đă nghĩ rằng chúng tôi sẽ ra mắt network chính mà không có tokens nhưng chúng đă gần như hoàn thiện, v́ vậy chúng tôi sẽ tung ra cảfull nodes và custom tokens. Sau đó chúng tôi sẽ làm việc với LPOS mà được giao thoa một phần giữa Bitshares delegated POS và Account Leasing từ NXT. Việc này sẽ cho phép chúng tôi cung cấp một hệ thống LPOS an toàn, cực nhanh, nơi mà chỉ khoảng 10000 nodes tiến hành mọi giao dịch. Tất nhiên là nó như một dạng tập trung hóa nhưng nó phải như thể để khiến sản phẩm hệ thống sẵn sàng. Nó có thể thực sự khiến các giao dịch trở nên nhanh chóng hơn và nó có thể định hướng kinh doanh hệ thống.
Không phải chúng tôi đang cố gắng xây dựng vài mạng lưới laptops mà có thể xác nhận giao dịch, mà sự thực chúng tôi đang làm về một hệ thống nơi mà chỉ với một dúm nodes cũng có thể tiến hành các giao dịch mà vẫn hiệu quả. Đó sẽ là giai đoạn tiếp theo cho sự phát triển của chúng tôi và sau đó nữa chúng tôi sẽ có Waves như là một sản phẩm tuyệt vời, một hệ thống sẵn sàng có thể được dùng cho nhiều việc, cho kiến tạo token, các bạn sẽ có khả năng làm được rất nhiều việc với nó và nó sẽ không lấy mất của chúng tôi quá nhiều thời gian. Thời điểm cho nó sẽ là chớm thu khi chúng tôi có LPOS, centralized trading với blockchain settlement, nơi các bạn có thể giao dịch tốc độ cao trên các server tập trung nhưng chúng không kiểm soát bất kỳ quỹ nào và mọi giao dịch được giải quyết trên blockchain. Chúng ta sẽ sở hữu chúng rất sớm thôi. Đó sẽ là sản phẩm phiên bản đầu tiên của Waves platform. Như vậy đó là những kế hoạch của chúng tôi cho những tuần, những tháng tới.
Từ bây giờ tôi sẽ trả lời mọi câu hỏi trên kênh của chúng tôi. Tuần tới, Tôi biết rằng tôi đă hứa về tuần tới từ hai tuần trước nhưng lần này sẽ là thật. Chúng tôi sẽ phát động nó trên testnet và chúng tôi sẽ loan báo chương tŕnh phần thưởng cho việc t́m lỗi trên testnet. Nếu các bạn muốn tham gia các bạn rất được hoan nghênh, nếu các bạn muốn chạy testnet node các bạn cũng rất được chào đón. Tôi nghĩ điều đó sẽ có lợi cho các bạn về lâu về dài. Nếu các bạn t́m thấy lỗi các bạn sẽ được thưởng với chương tŕnh phần thưởng. Chúng tôi rất quư mến cộng đồng của ḿnh, chúng tôi có thể thấy sự hứng thú và chúng tôi phải đảm bảo rằng chúng tôi giữ cho quả bóng lăn không ngừng, để mọi người không mất hứng thú giúp đỡ chúng tôi. Crypto là phải hợp đồng tác chiến, bởi v́ khi có chia rẽ, ví dụ như điều đă xảy ra với Ethereum gần đây, nó luôn luôn tệ hại, không bao giờ có thể tốt đẹp dù cho ai có nói ǵ đi nữa. Thuận vợ thuận chồng tát biển Đông cũng cạn.
Q: Liệu có tồn tại một kế hoạch về mức phí cho tokens, cho việc sử dụng platform, giao dịch, phát hành, góp vốn, gây quỹ cộng đồng?A: Có, có tồn tại một kế hoạch. Thực tế th́ nó được quyết định một cách tự động, do đó sẽ có vài sự cân bằng giữa full nodes cho việc mức bao nhiêu th́ họ sẽ sẵn sàng tiến hành giao dịch, nhiều hay ít hơn nếu quy đổi sang Bitcoin, và nhu cầu từ phía người dùng, từ phía khách hàng. Sẽ có vài lịch tŕnh phí đầu tiên, mục tiêu của chúng tôi sẽ là ở đây có đại khái như 100 full nodes tiến hành phần lớn các giao dịch và kiếm tiền với nó, từ đó chúng tôi sẽ đạt được vài mục tiêu, khoảng 1k hay 2k USD mỗi node. Nó phải sinh lăi và rơ ràng node phải có nguồn lực tiềm năng, server chuyên môn, để chi phí sẽ chỉ ở mức vài trăm đô . Để bù cho điều đó th́ node phải kiếm ra tiền, v́ vậy chúng tôi sẽ nhắm tới mục tiêu này và mọi mức phí từ giao dịch, phát hành tài sản sẽ theo nó.
Đương nhiên sẽ cũng có vài cấu trúc phức tạp hơn, ví dụ để phát hành tài sản bạn sẽ phải trả thêm một chút so với chỉ chuyển khoản nhưng nó sẽ không là một mức phí quá bự cho mọi loại giao dịch v́ bạn dùng phí để tránh spam trong hệ thống của bạn, tương tự như Bitcoin. Mọi hoạt động chính, thiết yếu sẽ khá rẻ — giao dịch, phát hành, mua bán v́ bạn sẽ phải trả phí cho centralized matching (ghép cặp tập trung). Các sàn giao dịch, matchers (các trung tâm ghép cặp) sẽ công bố mức phí và bạn sẽ có thể chọn matcher, sàn giao dịch với mức phí thấp nhất, vậy như tôi đă nói nó sẽ tự động được quyết định nhưng chúng tôi sẽ đặt ra vài mức giá trị ban đầu, để mọi người có thể làm việc từ đó và mục đích cuối cùng là để có full nodes making tỷ như 1,000, 2,000, 3,000 USD một tháng cho hoạt động của họ. Mức phí sẽ được công bố khi chúng tôi tung ra assets và matchers. Mức phí nên được điều chỉnh để điều đó trở thành hiện thực, từ đó mọi người c̣n phải kiếm tiền.
Q: Có cần thiết mở rộng đội ngũ hay đội ngũ hiện tại đă đủ khả năng làm tất cả mọi việc?A: Tất nhiên chúng tôi sẽ tuyển thêm người, nhưng không có quá nhiều người trong thế giới crypto, không có quá nhiều coder tốt trong thế giới crypto. Tôi nghĩ chúng tôi có đủ tài năng tạo dựng hệ thống cốt lơi và những người mới sẽ đến với chúng tôi, do vậy hiện tại chúng tôi tạm ổn. Hệ thống cốt lơi sẽ được tạo lập bởi đội ngũ hiện tại và chúng tôi sẽ thuê thêm người mới dọc đường. Hiện tại tôi đang t́m kiếm vài coder v́ chúng tôi đang bắt đầu nghĩ đến vài hướng như smart contracts (các hợp đồng thông minh) mà sẽ được thực hiện theo những cách khác nhau, không như Ethereum. Ôi không muốn nói bất kỳ điều ǵ không tốt về cách làm của riêng họ nhưng c̣n có những cách khác nhau, v́ vậy chúng tôi muốn theo đuổi hướng khác cho các smart contract nơi mà chỉ full nodes thực hiện chúng, không phải mọi nodes trong mạng lưới, mà chỉ những node được chọn. Nó đơn giản hơn, an toàn hơn, nó không quá bị tập trung hóa nhưng nó có thể có vài ưu điểm. Vậy nên chúng tôi đang t́m kiếm các coder cho đội smart contracts, tôi cũng đang t́m một coder để làm về bảo mật thư tín trong Waves client. Tôi có vài coder sẵn sàng làm việc đó, chúng ta sẽ xem nó đi được đến đâu vào tuần tới. Nếu họ muốn làm việc với chúng tôi, chúng tôi có thể thương lượng.
Cũng quan trọng không kém là matching v́ chúng tôi đang làm về nền tảng giao dịch cho phép các giao dịch, những giao dịch thông thường đang tồn tại, tôi đang nói đến vài giao dịch — những giao dịch Bitcoin và tiền điện tử, để tương tác với Waves, do đó chúng sẽ là các matcher trong hệ thống. Chúng sẽ matching thầu và yêu cầu nhưng chúng sẽ không giữ bất kỳ quỹ nào, chúng sẽ chỉ matching và chúng tôi muốn có cỗ máy matching này trong full nodes của chúng tôi. Nó sẽ cho phép chúng tôi không phụ thuộc vào các giao dịch bị tập trung hóa (centralized), chúng tôi sẽ có trọn gói nơi mà các bạn có thể là một full node và cùng lúc đó các bạn có thể chạy cỗ máy matching. Chúng tôi sẽ làm cỗ máy matching trong Scala. Chúng tôi đang t́m kiếm vài coder có kinh nghiệm với các cỗ máy giao dịch và những người có kinh nghiệm với Java. Vậy đây sẽ là đội ngũ coders thứ ba của chúng tôi mà hiện tại chúng tôi muốn thuê nhưng hệ thống cốt lơi sẽ được phát triển bởi đội ngũ hiện tại. Tôi thực sự rất vui khi chúng tôi đă thuê những người chúng tôi đă thuê, hệ thống cốt lơi đang tiến bước. Tôi nghĩ chúng tôi sẽ thuê 3 đến 5 coder mới trong một tháng, hy vọng là như vậy.
Q: Làm thế nào các bạn kết nối với những thị trường bên ngoài thế giới crypto, kết nối với các ngân hàng tiến triển như thế nào, tôi thấy nhiều nhà phát triển có kinh nghiệm trong lĩnh vực ngân hàng, làm thế nào chúng ta kết nối được với thế giới bên ngoài crypto?
A: Chúng ta đang nói đến rất nhiều những người chu cấp tiền công sẵn sàng cung cấp các gateway cho Waves. Chúng tôi chưa thể công bố nó bởi chúng tôi chưa có hệ thống sản phẩm sẵn sàng. Chúng tôi ổn và chúng tôi sẽ có fiat tokens ngay khi chúng tôi có assets. Chúng tôi phải quyết định làm việc với ai, v́ có khoảng 3 hay 4 công ty sẽ làm điều đó và khả năng là đầu tiên chúng tôi sẽ phải có chỉ một EUR và một USD token trong hệ thống của chúng tôi bởi nếu không nó sẽ trở nên khá phức tạp. Chúng tôi phải chọn nhà cung cấp tốt nhất và bắt đầu làm việc với anh ta, do đó sẽ không hề có rắc rối ǵ ở đây, chúng tôi chỉ đang tiến bước về hướng mà thực tế là hoàn hảo. Chúng tôi có những người hứng thú với sản phẩm của chúng tôi, tôi muốn nhấn mạnh rằng chúng tôi khả năng sẽ làm việc với những ngân hàng b́nh thường, họ hứng thú với vài phiên bản tùy biến của Waves platform cho các ngân hàng. Tôi đang nói đến vài người banking now và chúng tôi cũng có thể làm theo hướng đó. Nó sẽ dựa trên Waves codebase nhưng nó sẽ được may đo cho các ngân hàng và các trường hợp sử dụng là rất nhiều.
Trường hợp sử dụng chúng tôi đang nhắm tới hiện tại là bán và mua các credit cá nhân, vậy th́ đó ví dụ khi mortgage crisis (khủng hoảng thế chấp) ở Mỹ xảy ra vấn đề hồi đó là họ làm các gói từ 1000 mortgages và họ bán chúng cho các ngân hàng khác. Bạn không thể thực sự định giá từng phần của các gói đó, v́ vậy bạn có thể có credits cực kỳ tệ , mortgages cực kỳ tệ hồi đó. Có những sự hứng thú trong ngân hàng để cung cấp vài hệ thống xuyên suốt nơi mà các bạn có thể thấy toàn bộ hồ sơ của mọi con nợ trong hệ thống, để bạn có thể mua từng thứ một và không cần phải đóng gói chúng. Các bạn có thể tạo hồ sơ của chính các bạn và sẽ có những thứ như hệ thống xuyên suốt nội bộ ngân hàng của những chủ nợ và con nợ, nó là một sự phát triển rất thú vị và có thể thay đổi rất nhiều thứ. Nó có thể chắp cánh cho Waves platform đến với thế giới các ngân hàng. Tất nhiên platform, Waves platform mở cũng sẽ thu lợi từ điều này, về mặt kỹ thuật, tài chính cũng như tổ chức, do đó nó có thể là sự phát triển rất hấp dẫn.
Chúng tôi cũng có một người trong đội ngũ có kinh nghiệm mở rộng với ngân hàng, từng là một lập tŕnh viên trong nhiều ngân hàng qua nhiều năm. Hiện tại anh ấy đang ở Anh quốc và khám phá những khả năng khác nhau cho việc tạo lập vài đối tượng trả công cho Waves, mà sẽ liên kết chặt hơn với Waves. Ư tưởng ban đầu của chúng tôi là thuê ngoài mọi tiến tŕnh trả công cho các bên thứ ba nhưng cùng lúc đó chúng tôi có thể xem xét tạo dựng vài hệ thống e-currency của riêng chúng tôi, trong khuôn khổ cho phép, để có sự kiểm soát tốt hơn và biết đâu để để triển khai những thứ nào đó mà có thể được triển khai sau này với các bên thứ ba. Thành viên này được liệt kê trên website của chúng tôi, tên anh ấy là Ivan và hiện tại anh ấy đang vật lộn với nó. Anh ấy nói chuyện với những người ngân hàng ở Anh quốc, tính toán các chi phí và liệu chúng tôi thực sự cần làm vậy. Nếu chúng tôi quyết định làm điều đó nó sẽ là thứ cung cấp tiền công hoàn toàn hợp lệ với việc đăng kư ở Anh. Vậy là chúng tôi đang nói chuyện với nhiều ngân và tôi nghĩ rằng có vài sự hứng thú chung ở đây here và chúng tôi đang tiến bước khá nhanh.
Q: Liệu có bất kỳ kế hoạch, khả năng nào cho Waves platform để cuối cùng cũng trở thành một giải pháp chi trả cho các cửa hàng trên mạng?
A: Tất nhiên là có, như các bạn có lẽ đă biết chúng tôi không khuyến khích sử dụng Waves tokens như là trung gian lưu thông giá trị bởi chúng tôi sẽ hỗ trợ fiat tokens trong mạng lưới của chúng tôi nhưng tất nhiên chúng sẽ được chấp nhận bởi các cửa hàng trên mạng, vậy sẽ có vài merchant interface phân giới cho thương nhân¬) và mọi thứ. Điều này là quan trọng, có trong danh sách những việc phải làm của chúng tôi, bởi phải có vài merchant interface đúng nghĩa và dễ sử dụng, do đó chúng tôi sẽ là giải pháp cho các cửa hàng trên mạng, thế nên họ không chỉ có thể chấp nhận Waves tokens mà c̣n fiat tokens trong mạng lưới của chúng tôi. Điều này tất yếu là hướng đi chính.
Q: Các bạn có đang xem xét khiến việc chuyển khoản quốc tế trở nên khả thi như chuyển khoản qua ngân hàng chậm răi với mức phí đắt hay qua các platform như PayPal?
A: Có, chắc chắn là chúng tôi đang làm về việc chuyển khoản quốc tế, làm với Mycelium. Họ đang triển khai platform mới của và Waves tokens sẽ trở thành một phần của nó. Do đó họ sẽ triển khai fiat tokens của chúng tôi trong ví của họ và trong nhiều platform chung của họ. Mycelium có tầm nh́n tuyệt vời, họ không chỉ là ví Bitcoin, có vài bức tranh lớn hơn ở đó, họ muốn gây dựng vài platform mà cũng có thể bao gồm các brick and mortar business mà có thể chấp nhận payment card của họ. Họ có hardware card rất tốt có thể làm việc không cần mạng lưới Visa hay Mastercard, do đó họ có platform trả tiền chính và chúng tôi sẽ làm việc với họ triển khai fiat tokens của chúng tôi, và chúng sẽ được triển khai để kích hoạt chuyển khoản quốc tế. Do đó các bạn có thể gửi ví dụ tiền đô sang Anh quốc, chúng sẽ được hoán đổi thành Bảng Anh một cách tự động.
Chuyển tiền là một khung cảnh rất lớn và rất nhiều nhóm đang làm về nó, các nhóm khởi nghiệp. Nó vẫn chưa được bán, có lẽ chúng tôi có thể bán nó hay ai đó khác nhưng nhưng hy vọng đó sẽ là chúng tôi. Chuyển tiền nên được làm cho rẻ hơn, bạn có vài hướng chuyển tiền nơi bạn phải trả tỷ như 5% để gửi tiền và tiền không ǵ khác hơn chỉ là thông tin. Bạn không nên bỏ ra từng đó tiền chỉ để chuyển đi vài byte thông tin, nó rơ ràng phải được phá bỏ vsf chuyển tiền là thứ chúng tôi đang tập trung bên cạnh việc gây quỹ cộng đồng. Trọng tâm chính là gây quỹ cộng đồng và vận chuyển giá trị, chúng tôi đang làm việc với Mycelium để biến nó thành sự thật.
Q: Có vẻ với tôi mặt kinh doanh của dự án rất là quan trọng, có lẽ c̣n quan trọng hơn mảng kỹ thuật, chiến lược phát triển quan hệ kinh doanh là ǵ và nó có hiệu quả không?
A: Tôi muốn hợp tác với càng nhiều doanh nghiệp càng tốt, họ rất mở trong việc cộng tác. Chúng tôi đang tiếp cận nhiều ngân hàng và chúng tôi chưa hề bị từ chối bởi bất kỳ ai hết, tôi nghĩ chúng tôi đang làm khá ổn, triết lư của chúng tôi dựa trên cộng tác. Tôi muốn hợp tác với càng nhiều doanh nghiệp càng tốt và tạo ra sản phẩm khả dụng, hợp nhu cầu, không như những thứ tôi có thể moi tiền mọi người, kinh doanh nhưng tôi muốn thực sự đáp ứng nhu cầu từ những công ty đang tồn tại. Hăy xem nó đi tới đâu, cho đến giờ chúng tôi đang tiến bước khá ổn.
Q: Cấu h́nh tối thiểu cần có để chạy full node là ǵ? Liệu RPi3 có đủ đáp ứng?
A: Tôi không nghĩ RPI3 sẽ đủ, ở đây chúng tôi có vài triết lư khác nhau, chỉ phần cứng thật tốt mới có thể chạy full node, do đó bạn không cần phải có vài ngàn RPIs. Phần cứng, server tốt có thể làm mọi thứ mạng lưới cần. Tôi nghĩ trong giai đoạn hiện tại của sự phát triển tiền điện tử đây là lựa chọn tốt hơn mà có thể cho phép chúng tôi tạo lập hệ thống sản phẩm sẵn sàng, mà không thể đổ vỡ, mà có thể được dùng bởi các công ty có thực mà không sợ toàn bộ mạng lưới sập hay chia rẽ thành hai mạng lưới. Do đó chúng tôi khả năng sẽ mời chào mọi người cài đặt một server tốt vớihard drive tốt, dung lượng bộ nhớ tốt, vài bộ xử lư tốt và cài đặt nó tại trung tâm dữ liệu và chi cho nó khoảng vài trăm đô nhưng cùng lúc kiếm lại được nhiều hơn nhiều.
Q: Lượng Waves cần thiết để chạy một node?
A: Như các bạn biết chúng tôi sẽ có hệ thống LPOS nơi mà network nodes có thể cho thuê “balance” của nó cho miner và nó có thể dùng balance này nó vay từ mạng lưới để mine/forge. Forging được dùng trong NXT, giống như mining với stake của các bạn. Các bạn sẽ có khả năng công bố rằng các bạn có server tốt và rằng các bạn sẽ hoàn toàn tận tâm cung cấp thêm sự an toàn cho mạng lưới. Trong trường hợp này mọi người sẽ cho vay balance cho các bạn, để các bạn có thể dùng balance của họ để mining. Thực tế các bạn có thể có một lượng rất nhỏ Waves để mining, ví dụ 100, nhưng nếu các bạn có thể quảng bá các server của các bạn, đưa ra vài mức phí có tính cạnh tranh, ví dụ bạn cho 60% lượng Waves bạn mined lại những người cho bạn vay Waves của họ, trong trường hợp này các bạn sẽ trở thành miner/forger thành đạt trong mạng lưới. Vậy nó cũng phụ thuộc vào hành động của các bạn, sự quyết định chạy một node để hỗ trợ mạng lưới, không chỉ trong balance của các bạn.
Q: Anh đă phát triển Coinomat, nhưng ShapeShift đang dẫn đầu, là người chơi thống trị. Với một dự án Waves anh có đang giữ con bài nào gần ngực hay làm những việc khác đi, để đối thủ không thể sao chép ư tưởng của anh và đánh bại anh như nó đă từng xảy ra trong quá khứ?
A: Theo phản xạ tự nhiên tôi có ư này trong đầu và tôi luôn luôn nhớ điều đó, do đó câu trả lời là có, bởi Coinomat đầu tiên là giao dịch tiền điện tử lập tức, về cơ bản chúng tôi phát minh việc kinh doanh này nhưng rồi ShapeShift xuất hiện và đă trở thành một người chơi thống trị. Tôi khá có kinh nghiệm trong những thứ có thể xảy ra. Thực tế Coinomat sẽ trở thành một trong những gateway cho Waves, chúng tôi đă thảo luận nó với nhà phát triển của Coinomat bởi tôi không phải là người duy nhất ở đây, giờ chúng tôi có vài ground thông thường và anh ta sẽ phát triển gateway cho Waves. Nó sẽ không phải là một trong những gateway chính nhưng nó sẽ là một trong số chúng. Mọi chức năng khác sẽ ở nguyên đó, do đó bạn sẽ có card transfers, giao dịch lập tức, mọi thứ Coinomat từng có trước đây nhưng cùng lúc đó nó sẽ là gateway cho Waves.
Q: Anh luôn luôn nói rằng nó là đầu tư lâu dài và nó sẽ trả công xứng đáng, tại sao anh vô cùng chắc chắn đến vậy?
A: Tôi phải chắc chắn, bởi tôi đang ở trong tiến tŕnh, tôi đang trong cốt lơi của cuộc phiêu lưu Waves. Tôi có thể thấy nó phát triển như thế nào và tôi tự tin rằng chúng tôi sẽ làm điều đó và tôi hoàn toàn chắc chắn rằng mọi thứ chúng tôi đă hứa sẽ được thực hiện. Tôi có thể nói ǵ với các bạn đây nhỉ…chỉ cần một chút kiên nhẫn.
Q: Tuyên bố về full nodes sẽ được thực hiện ở đâu?
A: Tôi sẽ làm điều đó trên twitter.
Q: Về các tính năng giao dịch liệu anh có thể đi vào chi tiết giao dịch margin sẽ được triển khai trên Waves platform như thế nào?
A: Nó có thể được triển khai cùng cách như nó hiện được triển khai trên giao dịch tập trung bởi chúng tôi không thay đổi cơ sở hạ tầng, thứ chúng tôi thay đổi là cách các giao dịch giữ các quỹ của người dùng. Mọi việc ghép cặp, mọi giao dịch margin sẽ vẫn y nguyên. Nó như là thứ tốt nhất của hai thế giới, ghép cặp tập trung với giao dịch tần xuất cao và các quỹ được giữ không phải tại giao dịch mà ở những nơi khác mà giao dịch không có liên kết tới. Chúng tôi sẽ không thay đổi cách giao dịch tập trung thực hiện các giao dịch của chúng, do đó chúng tôi có thể có giao dịch margin như cũ và nó sẽ phụ thuộc vào chức năng của matcher/exchange không phải vào bản thân chức năng của Waves. Thứ chúng tôi cung cấp là blockchain settlement, nhưng chúng tôi cũng sẽ cung cấp order matching. Hy vọng vài giao dịch lớn hơn sẽ xuất hiện và sẽ sử dụng các server của chúng tôi như là blockchain settlement platform cung lúc có mọi chức năng của chúng tại nơi như margin trading, cho vay trong platform và mọi thứ.
Q: Liệu chúng tôi sẽ có khả năng trao đổi bất cứ tiền điện tử nào chúng tôi mong muốn trong giao dịch?
A: Các bạn phải liên kết tiền điện tẻ của các bạn với Waves token, do đó các bạn sẽ phải có vài chức năng đa chữ kư trong loại tiền điện tử này. Nếu các bạn có nó các bạn có thể làm điều đó, các bạn có thể giữ nó an toàn, các bạn gửi nó đến vài địa chỉ đa chữ kư, nó được chấp thuận, cùng lúc token tương ứng được phát hành và các bạn có thể trao đổi nó tiếp đó trên Waves platform. Nó tương tự, có thể có chút thêm bớt khi bạn nạp tiền để giao dịch. Bạn gửi tiền và họ nhận tiền, tại đây bạn gửi nó đến vài tài khoản đa chữ kư và nó gửi lại bạn Waves token. Nó an toàn hơn rất nhiều nhưng khá đóng.
Q: Liệu anh có thể kể tên các công ty khác trong kế hoạch đưa vào danh sách giao dịch tập trung Waves. Có lẽ cả banking platform anh kể đến khi năy?
A: Đúng nó có thể được hợp nhất lại trong banking platform và c̣n cả mọi tokens được phát hành trên Waves có thể được trao đổi trên giao dịch tập trung, do đó nó phải tự động bởi ví dụ cũng có thể có một giao dịch, giao dịch phi tập trung mà có thể trao đổi hay mời chào các dịch vụ v́ vài token nhưng không mời chào chúng v́ vài token khác. Chính xác cho điều này chúng tôi đang tạo lập module này để ghép cặp, mà các bạn có thể cài đặt và cung cấp các matcher server cho token của các bạn. Các bạn có thể phát hành token của các bạn và cung cấp matching service cho nó. Nó phải hoàn toàn ṣng phẳng, để nếu các bạn phát hành token của các bạn nó có thể được giao dịch với tốc độ cực cao tại giao dịch tập trung, mọi thứ phải tự động.
Q: Tôi đang ngóng chờ tiền Chinese Yuan (Nhân dân Tệcủa Trung Quốc), do you have any input on this?
A: Có, tất nhiên chúng tôi sẽ là về Chinese Yuan, đầu tiên chúng tôi sẽ có EUR và USD. EUR khả năng sẽ là đầu tiên. Nếu vài người cung cấp tiền công Trung Quốc đang dơi theo tôi vui ḷng liên hệ với tôi ngay. Yuan tất nhiên cũng rất quan trọng.
Q: Loại nỗ lực nào đang được thực hiện để bổ sung giao dịch và nỗ lực này đến đâu? Liệu Poloniex có bao giờ cung cấp lư do vững chắc tại sao họ vẫn chưa liệt kê thêm Waves hay họ ra vẻ đợi full nodes?
A: Như tôi đă nói với các bạn chúng tôi đang cố gắng tạo vài biến thể cho các giao dịch hiện tại, do đó tôi rất cởi mở để làm việc với mọi giao dịch muốn làm việc với chúng tôi. Tôi có thể hiểu sự thất vọng tại sao chúng tôi chưa có trên Poloniex nhưng chúng tôi sẽ có ở đó đúng thời điểm. Cá nhân tôi nghĩ họ đang đợi full nodes và tôi không thúc họ bởi tôi nghĩ nó không quan trọng đến vậy. Về lâu về dài những thứ khác mới quan trọng bởi chúng tôi đang tạo dựng vài cơ chế biến thể cho giao dịch. Chúng tôi sẽ có giao dịch của riêng chúng tôi và tôi hoàn toàn chắc rằng chúng tối sẽ có mặt trên mọi exchanges chính khi chúng tôi có full nodes và tôi thực sự hy vọng mọi exchanges chính sẽ sử dụng công nghệ của chúng tôi, công nghệ blockchain settlement của chúng tôi để khiến hoạt động của họ an toàn hơn. Như với Poloniex tôi đă nói chuyện với họ, tôi không muốn thúc họ, không thấy bất kỳ lư do ǵ để làm vậy, thế nên tôi nghĩ họ sẽ có chúng tôi khi họ thấy khớp i think và rằng nên là ngay khi chúng tôi có full nodes, theo quan điểm của tôi. Tôi nghĩ mọi thứ đều sẽ đâu vào đấy.
Q: T́nh trạng của tech paper ra sao? Liệu nó có ra mắt cùng lúc với full nodes?
A: Chúng tôi sẽ có vài tech papers bao gồm một academic paper. Chúng tôi có người viết mă chính làm về vài thuật toán, vài minh chứng mà sẽ được dùng cho việc xác nhận chuyển khoản trên mạng lưới Waves và sản phẩm đó đă gần hoàn thành. Nó sẽ không phải là một whitepaper nhưng proper academic article mà sẽ được đệ tŕnh cho peer review cho các báo. Anh ấy sẽ giới thiệu nó tại hội thảo và sẽ nói về cách tiếp cận này. Cùng lúc đó tôi đă bắt đầu viết LPOS whitepaper và sẽ có một whitepaper khác vềcách tiếp cận blockchain settlement của chúng tôi. Vậy là chúng tôi sẽ có 2 whitepaper và 1 academic paper trong ṿng một tháng, tôi nghĩ vậy, và cũng sẽ có những thứ khác.
Chúng tôi đang làm việc với một anh chàng đến từ Đức muốn viết hệ thống 2FA, anh là người viết mă và anh muốn triển khai ư tưởng 2FA của anh ấy mà anh có trên Waves blockchain, vậy nên đó có thể là một bài nữa. Vài hướng khác cũng ở đó, vậy là chúng tôi sẽ có rất nhiều paper, đừng lo về nó. Các bạn sẽ có khả năng xem mọi tiến tŕnh bởi tôi sẽ đăng tải mọi bản nháp, để các bạn có thể thấy rằng chúng tôi đang làm việc, cách chúng tôi tư duy về những thứ mà chúng tôi sẽ thực hiện. Tôi sẽ chia sẻ LPOS whitepaper vào tuần tới, để các bạn có thể thấy chúng tôi đang nghĩ về cách tốt nhất để triển khai một hệ thống POS an toàn mà phải nói là không hề dễ dàng, bởi POS khó nhằn hơn POW. Nó có những lợi thế của nó nhưng nó phải được làm cho an toàn, có vài vectors tấn công mà nên được quan tâm và tại đây chúng tôi phải tiến hành hết sức cẩn thận.
Q: Anh có ư kiến ǵ về những công nghệ của đối thủ như Bitshares và Heat Ledger?
A: Tôi không biết về Heat Ledger, tôi lấy làm tiếc, tôi phải đọc về điều đó. Bitshares khá ngầu, tôi không có bất kỳ thứ ǵ đương đầu với nó, hiện tại họ có vẻ không tiến triển nhanh, tôi không biết điều ǵ đă thực sự xảy đến với họ, tôi có thể thấy họ không có bất kỳ dấu hiệu tiếp tục nào nhưng nó là một platform tốt. Điều tôi không thực sự thích ở Bitshares là pegged assets của họ bởi theo ư tôi ư tưởng đó sẽ không bao giờ hoạt động, bởi bạn không thể thực sự cung cấp dynamic peg. Nó có thể cứ thế sập và bạn không thể làm ǵ với nó, nó chỉ là một ư tưởng cho thử nghiệm, không phải là thứ ư tưởng sản phẩm sẵn sàng. Mọi thứ c̣n lại khá tốt với Bitshares và tôi không thực sự nghĩ chúng tôi là đối thủ. Chúng tôi có ngạch riêng, tôi chúc họ mọi sự tốt đẹp nhất, tôi nghĩ họ có vài ư tưởng kinh doanh.
Q: Có lời nào về video mới anh có nói cách đây vài tuần?
A: Chúng tôi mới chỉ làm website mới với video cũ nhưng đúng là đến lúc thay thế nó. Trong ṭa nhà chúng tôi thuê làm văn pḥng có phải đến 10 công ty sản xuất video, tôi sẽ tiếp cận họ từng công ty một và sẽ thương lượng mức giá tốt nhất. Chúng tôi sẽ có video mới trong ṿng vài tuần. Chúng tôi sẽ phải có kịch bản tốt cho nó, chúng tôi có video tốt nhưng tôi không thực sự thích kịch bản lúc đó, do đó chúng tôi sẽ phải t́m tới kịch bản tốt hơn, thân thiện hơn với mọi người. Chúng tôi sẽ phải sáng tạo kịch bản thật tốt, để mọi người có thể thực sự hiểu Waves platform là về cái ǵ.
Q: Liệu cộng đồng sẽ nhận thống kê phí tổn, các anh có làm nó không?
A: Ok, hăy làm nó vào cuối tháng, vậy chúng tôi đang làm ǵ với Bitcoin của chúng tôi, để tôi giải thích, đều chắc các bạn đều đang ṭ ṃ. Chúng tôi hoán đổi một phần sang fiat, khoảng 4000 Bitcoin bởi lúc đó là thời điểm tốt, trước halving và giờ chúng tôi chỉ đang chuyển vào cold wallets từ Coinbase. Coinbase là platform tốt nhưng các bạn biết đấy nó như kiểu các bạn sẽ không bao giờ dám chắc, tôi nghĩ họ tuyệt đối hợp pháp nhưng họ có vài vấn đề với Ethereum gần đây, do đó hiện tại chúng tôi đang chuyển Bitcoin về các cold wallet của chúng tôi và bạn không thể chuyển hơn 2500 BItcoins một lúc từ Coinbase, do đó chúng tôi phải làm điều đó theo đợt. Chúng tôi sẽ không tiêu nó, nó sẽ theo chúng tôi hàng năm, ngân quỹ chúng tôi có và sẽ có cho phép chúng tôi thực hiện mọi thứ chúng tôi muốn. Về mặt tài chính chúng tôi ổn và tôi sẽ cung cấp mọi báo cáo phí tổn. Nếu các bạn muốn biết tốc độ đốt tiền của chúng tôi như thế nào, tôi nghĩ hhieenj tại là 50,000 USD đến 60,000 USD trên tháng. Nó không phải là lớn như nó có vẻ bởi Ethereum chi tiêu phải đến 300,000 USD và chúng tôi dùng tiền ít hơn nhiều. Vậy hăy để tôi làm báo cáo vào cuối tháng.
Q: Liệu có bất kỳ một hợp đồng tự do cho vị trí marketing nào không?
A: Nếu các bạn muốn làm việc với chúng tôi, chỉ cần viết cho tôi trên Slack hoặc các thành viên khác. Thỉnh thoảng tôi nhận được quá nhiều tin nhắn. Các bạn có thể liên hệ với tôi theo vài cách khác hay chỉ cần viết chung chung. Tôi sẽ nói chuyện với các bạn và chắc chắn chúng ta sẽ làm được ǵ đó.
Q: Liệu một người sẽ có khả năng kiến tạo một token trong ví Mycelium wallet nhờ dùng Waves platform?
A: Có, đầu tiên chúng ta sẽ có fiat tokens sau đó chúng ta sẽ có general assets, do đó các bạn sẽ có khả năng kiến tạo Waves token trong ví Mycelium.
Q: Liệu Mycelium sẽ xử lư chuyển khoản thông qua Waves platform?
A: Tuyệt đối sẽ có.
Q: Anh có nghĩ rằng có sự ḱm hăm giá và tại sao anh nghĩ nó xảy ra?
A: Có, có kẻ đă cố nhấn ch́m Waves. Tôi không thực sự nghĩ chúng tôi cần bằng cách nào đó ngăn cản mọi người làm điều này. Nếu họ muốn bán tống bán tháo (dump), hăy để họ bán tống bán tháo. Những người có niềm tin và những người có thể thấy rằng chúng tôi đang làm việc, phát triển và tiến bước họ sẽ chỉ mua tokens của họ, vậy tôi nghĩ điều đó ok. Tại thời điểm sơ khai sau ICO đúng, có kẻ cố chơi chúng tôi nhưng các bạn biết đấy chúng tôi không thể bị hạ gục và tôi không thèm quan tâm đến điều đó. Tôi quan tâm về lâu về dài, đó là điều quan trọng nhất. Nếu bạn chỉ muốn lật Waves token tôi không thực sự có thể giúp bạn bởi tôi chỉ quan tâm đến những nhà đầu tư lâ u dài hỗ trợ mạng lưới của chúng tôi. Họ giống như những cộng sự. Nếu ai đó muốn bán tống bán tháo hăy để họ làm thế, những người khôn ngoan hơn sẽ chỉ đơn giản góp nhặt chúng.
Q: Ảnh hưởng của NXT 2.0 là ǵ, thứ Stratis tung ra dựa trên sự thành công của Waves?
A: Như các bạn biết NXT platform đang được phát triển, thế nên tôi thực sự thấy hạnh phúc thay cho họ, tôi chúc họ mọi điều tốt lành nhất. Họ đang theo đuổi hướng đi rất thú vị với sidechains. Thực tế chưa hề có sản phẩm sẵn sàng sidechain, Lisk có lẽ nhưng nó cũng chưa hẳn là sản phẩm sẵn sàng, vậy nếu những anh chàng NXT có khả năng làm được điều đó tôi sẽ thấy vui lây với họ. Tôi không thực sự nghĩ sidechains là lối nên đi nhưng tôi có thể sai. Tôi không biết quá nhiều về Stratis, tôi đă từng nói chuyện với quản lư dự án, theo tôi hiểu nó như là một loại blockchain on-demand platform, tôi có thể sai.
Q: Điều ǵ đang xảy ra với assets hiện tại trên NXT?
A: Như các bạn biết tôi đă tung ra vài assets trên NXT platform, Coinomat, NEXT, Cryptofund, vài assets khác, vậy ngay khi chúng tôi có tokens chạy chúng tôi sẽ chuyển những assets này về Waves platform. Nó sẽ thú vị bởi chúng tôi có thể thử nghiệm xem nó hoạt động như thế nào với assets của chính chúng tôi, dẹp sạch mọi lỗi và những thứ tương tự, để mọi thứ sẽ được chuyển từ NXT chain về Waves chain như đă hứa.
Q: Những động lực của đội ngũ là ǵ? Các bạn có nghỉ ngơi và vui chơi? Bóng bàn, bida, bóng đá, xem phim?
A: Thực sự, chúng tôi chưa từng có bữa tiệc nào, chúng tôi sẽ hưởng tôi nghĩ là vào tuần tới v́ đă đến lúc, các bạn có thể không tin tôi nhưng đó là sự thật chúng tôi chưa từng có dịp tiệc tùng nào. Tinh thần vẫn rất tốt, thực tế th́ ở đây mọi thứ đều tốt.
Q: Về cơ bản, một ngày làm việc tại vị trí vật lư của Waves như thế nào?
A: Mọi người đến đây vào khoảng 10 giờ sáng và chúng tôi về nhà vào khoảng 9 giờ tối, tôi cũng ở đây mỗi ngày và nhiều người pha trộn vào đó một chút buổi nghỉ ở nhà. Nó không hề nghiêm ngặt, tôi cực ghét khi bạn phải theo vài lịch tŕnh nghiêm ngặt như bạn phải có mặt lúc 9 giờ sáng, bạn đến muộn th́ phải trả phí và mấy thứ tương tự. Đây chỉ là một vị trí gặp gỡ cho các coder và họ có thể code ở nhà, đó không phải là vấn đề bởi chúng tôi cũng có rất nhiều người làm nghề tự do, nhà thiết kế của chúng tôi Carlos đang làm việc ở rất xa đây, cũng như nhà phát triển frontend Tobias đang sống tại Đức, nghĩa là bạn không cần phải có mặt tại văn pḥng để coding, bạn vẫn có thể tương tác với mọi người từ xa.
Q: Anh từng nói rằng hệ thống ghép cặp sẽ có trên full node, trong đặc điểm kỹ thuật của asset nói nó là centralized (tập trung hóa), nó là ǵ?
A: Như tôi đă nói với các bạn đúng nó là centralized exchange liên kết với mạng lưới Waves và chỉ ghép cặp giá chào bán với yêu cầu mua, chỉ là trật tự ghép cặp và nó có thể giải quyết mọi giao dịch trên blockchain. Nó không giữ assets, nó khác với Bitcoin bởi các bạn phải chấp nhận Bitcoin và phát hành một asset tương ứng với Bitcoin mà các bạn chấp nhận. Do đó các bạn phải lưu trữ nó đâu đó nhưng nó cũng có thể được làm trở nên an toàn hơn nhiều trong trường hợp này, vậy nó là ghép cặp centralized với decentralized settlement.
Q: Anh từng nói rằng sẽ có 100 full nodes, liệu đội ngũ Waves có chạy bất kỳ nodes nào trong số chúng?
A: Tất nhiên, chúng tôi phải tự xem nó hoạt động như thế nào.
Q: Liệu sẽ có bất kỳ ứng cử viên nào được bỏ phiếu bởi đội ngũ Waves?
A: Các bạn bỏ phiếu bằng balance của các bạn, vậy nếu các bạn có tiền các bạn bỏ phiếu bằng tiền của các bạn, các bạn không thể chỉ cần phù phép phiếu bầu như vậy, các bạn sẽ phải có balance nhưng các bạn không mine/forge, các bạn chỉ muốn cho vay balance của các bạn cho các server chuyên nghiệp, vậy các bạn có thể stay up 24/7 và chia sẻ lợi nhuận với các bạn. Các bạn chỉ cần gửi “balance” của các bạn đến node đó, cùng lúc đó các bạn quản lư toàn bộ balance của các bạn. Các bạn có thể gửi tiền công, các bạn có thể làm bất cứ điều ǵ các bạn muốn. Nó chỉ đang forging/mining power mà được chuyển đến một mining/forging node.
Q: Is voting for delegates 1:1 or i can vote for the delegates with the same weight?
A: Các bạn có thể cho vay balance của các bạn cho bao nhiêu node các bạn muốn.
Q: Các anh có kế hoạch làm việc với SuperNET không?
A: Với James có, tôi nghĩ chúng tôi có một số việc để làm cùng nhau. James là một anh chàng tuyệt vời, tôi thích tầm nh́n của anh ta và tôi nghĩ chúng tôi sẽ có vài thứ để cùng nhau làm.
Q: Các anh đă có sẵn vài ventures trong pipeline để gây quỹ cộng đồng cho Waves chưa?
A: Có chúng tôi có khoảng 10–20 dự án đă tiếp cận chúng tôi, tôi không thể kể họ ra, những sản phẩm rất khác biệt. Chúng tôi có hai dự án ví dụ từ Úc, vài dự án từ Nga, khá hệ trọng. Tự các bạn sẽ thấy sớm thôi.
Q: Kế hoạch quảng bá Waves trong tương lai là ǵ?
A: Ngay khi chúng tôi có công nghệ sẵn sàng chúng tôi sẽ quảng bá nó điên cuồng. Tôi nghĩ phần lớn quỹ chúng tôi sẽ dành cho marketing. Thực sự các bạn có thể phát triển code mà không cần quá nhiều tiền nhưng để quảng cáo một thứ các bạn cần chi tiêu rất nhiều. Chúng tôi sẽ có một chiến dịch truyền thông chính ngay khi chúng tôi có tokens và chúng tôi sẽ nhắm tới các nhà khởi nghiệp, mọi doanh nghiệp có thể gây quỹ qua gây quỹ cộng đồng, mọi cộng đồng gây quỹ cộng đồng, như vậy nó sẽ rất lớn bởi đội ngũ marketing của chúng tôi thực sự đang chờ đợi thời điểm này khi họ có thể bắt đầu quảng bá.
Q: Mọi dự án đều có thể có tŕ hoăn nhưng tôi nghĩ Waves tŕ hoăn nhiều hơn rất nhiều so với điều anh nói, anh nghĩ ǵ về những tŕ hoăn, có kế hoạch nào cắt giảm tŕ hoăn không?
A: Chúng tôi có thể tŕ hoăn một tuần hoặc hai, nhưng chúng tôi vẫn đang đúng nhịp, mọi thứ rồi sẽ ở đó, bạn không thể thực sự đoán đúng 100% sự phát triển sẽ đi đến đâu, vậy nếu các bạn nh́n sâu vào chi tiết các bạn có thể thấy vài vấn đề và nan đề nhưng trong bức tranh lớn hơn chúng tôi tuyệt đối không có vấn đề, chúng tôi đang đúng nhịp, chúng tôi không tŕ hoăn bất cứ thứ ǵ. Làm ơn đừng vẽ ra bất kỳ một kịch bản nào, nó không nên có. Chúng tôi đang tiến bước khá nhanh và chúng tôi đang triển khai những ư tưởng mới, ví dụ chúng tôi muốn thực hiện mấy thứ giao dịch theo một cách khác vào thời điểm ban đầu, tôi có một ư tưởng làm nó như NXT khi bạn có mọi giao dịch trực tiếp trên blockchain nhưng sau đó chúng tôi nhận ra đó không phải là lối nên đi, chúng tôi làm một pivot và chúng tôi đang tạo dựng vài thứ thú vị, vài thứ chúng tôi không thực sự lên kế hoạch làm nhưng nó có thể trở thành nhân tố thay đổi cuộc chơi. Chúng tôi có sáng kiến mới mỗi ngày, v́ vậy tôi thích cách chúng tôi đang phát triển và tiến bước, v́ vậy làm ơn đừng vẽ ra bất kỳ một kịch bản nào.
Q: Những bước nào đội ngũ đă đi để marketing advertising và các bạn có kế hoạch nào cố gắng Bitcoin gặp mặt và thỏa thuận để thu hoạch thêm nhiều sự chú ư từ cộng đồng Bitcoin?
A: Tôi đă dự một hội thảo rất tuyệt vời ở Odessa vào tháng Bảy, chúng tôi gặp gỡ với Charles Hoskinson ở đó và những con người tuyệt vời khác nữa, khả năng tôi sẽ đến Trung Quốc vào tháng Chín. Tôi đang chờ công nghệ sẵn sàng để có thể quảng bá nó tốt hơn. Hiện tại tôi đang tập trung vào công nghệ, bởi sẽ có thời gian tập trung vào quảng bá và thời gian tập trung vào công nghệ.
Q: Liệu Waves và IOHK sẽ tài trợ quỹ thành lập Scorex 50/50?
A: Ư tưởng là chúng tôi sẽ tài trợ cùng nhau. Nó tách biệt hoàn toàn bởi đội ngũ Scorex là đội ngũ các nhà nghiên cứu không muốn làm các hệ thống sản phẩm. Họ chỉ muốn nghiên cứu và chúng tôi phải tôn trọng điều đó. Vậy nó sẽ tách biệt hoàn toàn và sẽ được tài trợ bởi IOHK, Waves và có thể cả vài nhóm khác hứng thú với việc sử dụng code.
Q: Khi nào th́ ví có thể được bảo vệ bởi 2FA?
A: Nó sẽ được, bạn không thể tạo một hệ thống 2FA một cách dễ dàng trên blockchain, nó khó bởi bạn phải có vài sự ngẫu nhiên trên blockchain và thực sự th́ nó không hề tồn tại, vậy bạn phải t́m một nguồn cho sự ngẫu nhiên trên blockchain. Có vài cách, @Hawky gợi ư một cách nhưng có vài backdoors bởi nó khá phức tạp, bạn sẽ phải tạo 2FA token mới sau mỗi việc chuyển khoản, vậy nên nó khá khó nhằn.
Q: Liệu có khả năng full nodes sẽ không được ra mắt vào tuần tới, bởi các vấn đề về mạng lưới trên Scala?
A: Có vài sự tŕ hoăn nho nhỏ nhưng testnet sẽ lên sóng vào tuần tới, các bạn sẽ có khả năng thử nghiệm, cùng lúc đó chúng tôi sẽ hoàn thiện custom tokens và chúng tôi sẽ tung full nodes ra cùng với tokens, tôi nghĩ nó sẽ c̣n tốt hơn. Về mặt kỹ thuật chúng tôi sẽ có tokens và mọi người sẽ có khả năng phát hành, chạy các chiến dịch gây quỹ cộng đồng của họ sớm thôi sau khi chúng tôi có full nodes.
(c̣n tiếp)